Nederland betaalde ‘onbedoeld’ voor Turks anti-Wilders filmpje

De Turkse tv zond onlangs een opvallende reportage uit over Nederland. De reportage ging over de groeiende islamofobie en de opkomst van Geert Wilders.
Turks.nl Redactie

Dat meldt volkskrant.nl dinsdag.

In de reportage klaagde een Turkse Nederlander over discriminatie op de arbeidsmarkt. ‘Ze nemen liever een Nederlander, ook al ben je hoogopgeleid en beter dan die Nederlander’, aldus de man. ‘De Nederlanders zijn radicaler dan vroeger’, aldus een ander. Een derde waarschuwde voor etnisch geweld. Hij noemde Nederland en de rest van West-Europa ‘een kruitvat’.

De Turkse verslaggeefster legde uit dat anti-islamitische gevoelens toenemen in Europa. ‘Nederland is een van de landen waar je de vijandigheid tegen immigranten het sterkst voelt’, aldus de journaliste.

Van de Nederlandse regering
De kritische reportage op de Turkse tv was, opmerkelijk genoeg, het resultaat van een public diplomacy-actie van de Nederlandse regering. Haagse beleidsmakers maken zich zorgen over het effect van de anti-islam­stemming in Nederland op de verhoudingen met de moslimwereld. Om het Nederlandse imago op te poetsen, onderneemt de regering allerlei voorlichtingsacties en organiseert voor journalisten uit islamitische landen reisjes naar Nederland. Zo werd eerder deze maand een groepje Turkse journalisten naar Nederland gehaald.

‘Wij hebben hen uitgelegd dat Wilders niet in de regering zit en dat zijn ideeën over de islam geen regeringsstandpunten zijn’, zegt een ingewijde op het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Voor de Turkse journalisten was een ontmoeting geregeld met minister Uri Rosenthal van Buitenlandse Zaken. Rosenthal legde uit dat Wilders de islam ziet als een politieke ideologie, maar dat zijn regering daar anders over denkt. ‘Wij zien de islam als een religie’, aldus Rosenthal.

Viering
De journalisten hadden vooraf van de Nederlandse ambassade in Ankara te horen gekregen dat het bezoek vooral in het teken zou staan van de viering van vierhonderd jaar diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Maar die viering is pas in 2012 en er werd tijdens de reis nauwelijks informatie over verstrekt. ‘Vrijwel alle gesprekken gingen over de Nederlandse Turken, over de politieke ontwikkelingen en over Wilders’, zegt journaliste Mehves Evin van de Turkse krant Milliyet. ‘De Nederlanders wilden vooral laten zien hoe goed het gaat met de integratie van de Turken.’

Sommige bezoekende journalisten hielden aan de gang van zaken een slecht gevoel over. ‘De diplomaten zeiden pas op de laatste dag van het bezoek dat het niet zou lukken om Wilders te spreken’, zegt verslaggeefster Deniz Kilislioglu van tv-zender CNN Türk. ‘Ik heb spijt van dat ik er niet meer achteraan heb gezeten.’

Effect
Wat het effect is geweest van het propagandareisje, is lastig in te schatten. Het bezoek heeft enkele voor Nederland min of meer positieve reportages opgeleverd. Zo kwam een kleine Engelstalige Turkse krant met het bericht dat de viering van vierhonderd jaar betrekkingen in 2012 de integratie van de Turkse minderheid in Nederland zal bevorderen. En de populaire krant Milliyet publiceerde een stukje over de Nederlandse coffeeshops. De Amsterdamse burgemeester Van der Laan werd daarin omschreven als een seker gibi adam, ‘een man als suiker’, Turks voor een heel aardige man.

Maar sommige journalisten zagen ook hun zorgen over de groeiende islamofobie bevestigd. ‘Het is niet zo ingewikkeld wat er in Nederland gebeurt’, zegt verslaggeefster Sibel Karakuzu van de Turkse staatsomroep TRT. ‘De euro is ingevoerd, er is een economische crisis ontstaan en er is werkgelegenheid verloren gegaan. Het makkelijkst is mensen aan te wijzen die oorspronkelijk niet uit jouw land komen. Vroeger had je Jörg Haider, nu heb je Geert Wilders.’